Płaskostopie, choć powszechne, nie zawsze wymaga inwazyjnych metod. Czy i kiedy leczenie jest konieczne, zależy od wielu czynników, w tym od stopnia nasilenia i towarzyszących objawów. W tym artykule wyjaśniamy, jak rozpoznać sygnały, które powinny nas skłonić do działania oraz jak leczyć płaskostopie.

Na czym polega płaskostopie?

Płaskostopie to schorzenie stóp, które charakteryzuje się spłaszczeniem naturalnego łuku stopy. Podczas chodzenia lub stania łuk stopy działa jak amortyzator, rozpraszający naciski wywierane na stopę. U osób z płaskostopiem łuk ten jest obniżony lub całkowicie zanikły, co może prowadzić do nieprawidłowego rozłożenia ciężaru ciała i zwiększać ryzyko różnych problemów zdrowotnych.

Istnieją dwa główne rodzaje płaskostopia:

1. Płaskostopie podłużne – gdzie spłaszczeniu ulega podłużny łuk stopy, który przebiega wzdłuż jej wewnętrznej strony. Jest to najczęstszy rodzaj płaskostopia.
2. Płaskostopie poprzeczne – dotyczy spłaszczenia łuku poprzecznego stopy, który znajduje się przy podstawie palców.

Przyczyny rozwoju płaskostopia

Przyczyny płaskostopia mogą być różnorodne i zazwyczaj wynikają z kombinacji czynników genetycznych, środowiskowych oraz stylu życia. Płaskostopie może być spowodowane przez:

• czynniki genetyczne – wiele przypadków płaskostopia jest dziedziczonych, co oznacza, że tendencja do spłaszczania się łuków stopy może być przekazywana w rodzinach. Osoby, których rodzice mają płaskostopie, mają wyższe ryzyko jego rozwoju.
• urazy i uszkodzenia stóp – urazy, takie jak złamania kości, skręcenia lub uszkodzenia ścięgien i więzadeł mogą wpływać na strukturalną integralność stopy, prowadząc do zmian w jej anatomii.
• nadwaga i otyłość – nadmierna masa ciała znacząco zwiększa obciążenie stóp, co może przyczyniać się do osłabienia łuków i stopniowego spłaszczania się stopy.
• zły dobór obuwia – noszenie butów, które nie zapewniają odpowiedniego wsparcia dla łuków stopy, mogą przyczynić się do ich osłabienia i deformacji.
• przewlekłe choroby – niektóre schorzenia, takie jak reumatoidalne zapalenie stawów, cukrzyca, czy inne choroby wpływające na zdrowie stawów, mięśni i więzadeł.

Objawy płaskostopia

Objawy płaskostopia mogą różnić się w zależności od stopnia zaawansowania tego schorzenia oraz od indywidualnych cech organizmu pacjenta. Najczęściej obejmują ból stóp, szybkie męczenie się nóg, trudności w chodzeniu lub bieganiu, a także ból w okolicach kolan, bioder, czy pleców, co wynika z nieprawidłowego ustawienia stóp podczas chodzenia. Diagnostyka i leczenie płaskostopia fizjoterapią często polega na stosowaniu odpowiedniego obuwia, wkładek ortopedycznych czy ćwiczeń wzmacniających mięśnie i więzadła stopy. Fizjoterapeuta w Tarnowie pomoże ocenić stan zaawansowania schorzenia oraz dobierze odpowiednią terapię.

Płaskostopie dzieci – kiedy warto je leczyć?

Płaskostopie u niemowląt jest zjawiskiem naturalnym i często spotykanym. W pierwszych latach życia obniżenie łuku stopy jest wynikiem niskiej siły mięśniowej oraz naturalnej wiotkości więzadeł. Dodatkowo, obecna jest zwiększona ilość tkanki tłuszczowej, która wpływa na wygląd i kształt stopy. Wraz z rozwojem dziecka, jego mięśnie i więzadła stopniowo wzmacniają się, a ilość tkanki tłuszczowej zmniejsza się. To prowadzi do stopniowego podnoszenia się środkowej części stopy i wykształcania się łuków. Zazwyczaj płaskostopie zanika w wieku od 3 do 4 lat i dopiero po tym okresie można dokładniej ocenić, czy rozwój stopy przebiega prawidłowo.